Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej może skierować pacjenta na różne badania diagnostyczne, do lekarzy specjalistów czy na leczenie w szpitalu. W zakresie badań, na które lekarz rodzinny może wydać skierowanie, znajdują się badania laboratoryjne, diagnostyki obrazowej i nieobrazowej.
Badania hematologiczne
Badania hematologiczne to badania krwi. Lekarz rodzinny może skierować pacjenta na:
- morfologię krwi obwodowej z płytkami krwi,
- retikulocyty,
- morfologię krwi obwodowej ze wzorem odsetkowym i płytkami krwi,
- odczyn opadania krwinek czerwonych (OB).
Badania biochemiczne i immunochemiczne:
Badania biochemiczne obejmują analizę składników osocza, a immunologiczne oceniają działanie układu odpornościowego. Badania, na które może skierować lekarz rodzinny, to:
- sód, potas, wapń zjonizowany, żelazo, żelazo – całkowita zdolność wiązania (TIBC),
- stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c),
- stężenie transferyny,
- glukoza,
- test obciążenia glukozą,
- kreatynina,
- mocznik,
- kwas moczowy,
- białko całkowite,
- proteinogram,
- albumina,
- białko C-reaktywne (CRP),
- amylaza,
- trójglicerydy (TG), cholesterol całkowity, cholesterol-HDL, cholesterol-LDL,
- bilirubina całkowita, bilirubina bezpośrednia,
- miano antystreptolizyn O (ASO),
- aminotransferaza asparaginianowa (AST),
- fosfataza alkaliczna (ALP),
- aminotransferaza alaninowa (ALT),
- VDRL,
- kinaza kreatynowa (CK),
- gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP),
- fosfataza kwaśna całkowita (ACP),
- czynnik reumatoidalny (RF),
- hormon tyreotropowy (TSH),
- antygen HBs-AgHBs,
- FT3,
- FT4,
- PSA – antygen swoisty dla stercza całkowity.
Badania moczu i kału
Lekarz rodzinny może skierować pacjenta na ogólne badanie moczu z oceną właściwości chemicznych, fizycznych, oceną mikroskopową osadu, ilościowe oznaczanie białka, glukozy, wapnia, amylazy. Z kolei spośród badań kału wydaje skierowanie na badanie ogólne, krew utajoną, pasożyty.
Badania układu krzepnięcia
Badanie układu krzepnięcia wykonywane jest w celu określenia zaburzeń krzepliwości krwi. Lekarz rodzinny może w tym kierunku zlecić wykonanie: wskaźnika protrombinowego (INR), fibrynogenu, czasu kaolinowo-kefalinowego (APTT).
Badania mikrobiologiczne
Badanie mikrobiologiczne służy wykryciu drobnoustroju chorobotwórczego. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej może skierować pacjenta na posiew moczu z antybiogramem, posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella i Shigella, posiew wymazu z gardła z antybiogramem.
Badania obrazowe i nie tylko
Pozostałe badania diagnostyczne, na które można uzyskać skierowanie od lekarza rodzinnego, to:
- badanie elektrokardiograficzne (EKG) w spoczynku,
- badania USG, w tym: ślinianek, nerek, tarczycy i przytarczyc, moczowodów, brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, pęcherza moczowego, obwodowych węzłów chłonnych,
- spirometria (badanie czynnościowe układu oddechowego),
- RTG, w tym: kostne kręgosłupa, klatki piersiowej, kończyn i miednicy w projekcji AP i bocznej, przeglądowe jamy brzusznej, czaszki, zatok,
- badania endoskopowe, w tym gastroskopia (badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego), kolonoskopia (badanie jelita grubego i okrężnicy).
Materiał partnera