Wątroba jest jednym z najważniejszych organów w ludzkim ciele. Odpowiada m.in. za detoksykację, magazynowanie glikogenu i wytwarzanie żółci niezbędnej w procesach metabolicznych. Dlatego warto zatroszczyć się o jej prawidłową pracę. W medycynie tradycyjnej, od czasów starożytnych, jako wsparcie optymalnego funkcjonowania tego organu stosowano ostropest plamisty. Dowiedz się, na czym polegają właściwości tej rośliny.
Ostropest plamisty – charakterystyka
Ostropest plamisty jest rośliną z gatunku astrowatych, która pochodzi z obszaru basenu Morza Śródziemnego. Rosła też na niektórych obszarach Azji. Dziś rośnie niemal na całym świecie, a w Polsce jest traktowana jako roślina uprawna.
Ostropest plamisty bardzo łatwo pomylić z ostami, ponieważ są one do siebie podobne. Ma on grubą, prostą łodygę i silnie kolczaste liście. Bardzo charakterystyczne są kwiatostany, mające 4-5 cm długości oraz purpurowa barwa kwiatów. Powstaje z nich owoc, którego nasiona są najbardziej cennym surowcem.
Jakie są właściwości ostropestu plamistego?
Ostropest plamisty jest ceniony nie tylko jako roślina ozdobna. Olej z jego nasion jest wykorzystywany w kosmetyce, a dolne liście świetnie sprawdzają się jako składnik sałatek. Jednak ostropest plamisty jest najbardziej znany w świecie medycyny.
Właściwości ostropestu zostały odkryte już w czasach starożytnych – wspomina się o tej roślinie już w księgach ok. III wieku p.n.e. Za to w XVII wieku wybitny angielski zielarz, John Gerard, oraz botanik Nicholas Culpeper opisywali jego korzystny wpływ na wątrobę.
Właściwości ostropestu plamistego wynikają przede wszystkim z tego, że zawiera on sylimarynę. Dodatkowo jej nasiona zawierają kwasy organiczne, sterole roślinne, garbniki oraz kwas linolowy[1]. Takie połączenie składników może stanowić wsparcie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Stąd też roślina jest obecnie uprawiana na potrzeby przemysłu farmakologicznego.
Sylimaryna – w trosce o zdrową wątrobę
Sylimaryna jest pochodną flawonową, która jest pozyskiwana z owoców ostropestu plamistego. Zawierają one 2-3% tego związku chemicznego[2]. Obecnie jest to jeden z najlepiej przebadanych produktów pochodzenia roślinnego, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie wątroby[3]. Wśród jej właściwości wskazuje się:
- stabilizowanie błon komórkowych komórek wątroby,
- ochronę miąższu tego narządu,
- stabilizację, regenerację i ochronę błony komórek wątroby,
- wsparcie produkcji żółci,
- detoksykację,
- pomoc w walce ze stanami zapalnymi[4].
Te cechy sprawiają, że jest ona wykorzystywana m.in. jako wsparcie regeneracji wątroby po uszkodzeniach wywołanych lekami, alkoholem czy toksynami, a także pomoc przy przewlekłych chorobach tego narządu oraz marskości wątroby.
Ostropest plamisty a cholesterol
Czy wiesz, że to wątroba odpowiada za produkcję zdecydowanej większości cholesterolu w organizmie[5]? Od jej prawidłowej pracy w dużej mierze zależy również równowaga między tzw. złymi a dobrymi frakcjami tej substancji tłuszczowej. To kolejny powód, dla którego warto szczególnie zadbać o prawidłowe funkcjonowanie tego narządu.
Ostropest plamisty w tym kontekście może być również dobrym wsparciem, ponieważ poza sylimaryną zawiera również sterole roślinne. Jak pokazują badania, sterole roślinne przyczyniają się do redukcji poziomu cholesterolu frakcji LDL o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g w połączeniu z prawidłowo zbilansowaną dietą i zdrowym stylem życia[6]. Dlatego warto je sobie dostarczać wraz z dietą. Można to zrobić także, zamieniając masło bogate w nasycone tłuszcze na margarynę wzbogaconą o roślinne sterole, taką jak Optima Cardio. To jeden ze sposobów na ułatwienie wątrobie prawidłowego funkcjonowania.
Nie tylko ostropest – jak jeszcze wspomóc pracę wątroby?
Jeśli zależy Ci na utrzymaniu dobrego zdrowia wątroby i uniknięciu jej stłuszczenia czy uszkodzenia, zadbaj o zdrowy styl życia – pozwoli Ci to uniknąć konsekwencji problemów z tym ważnym narządem. Zalecane są m.in.:
- lekka aktywność fizyczna, np. rower czy basen, przez ok. 30-45 min dziennie,
- ograniczenie produktów cukierniczych i tłuszczów zwierzęcych,
- spożywanie minimum 5 porcji dziennie warzyw i owoców,
- spożywanie tłuszczów bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe[7].
Tych kilka prostych zmian w stylu życia pozwoli Ci się cieszyć dobrym zdrowiem i samopoczuciem.
[1] Anna Mazerant-Leszkowska: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990.
[2] Luper S. A review of plants used in the treatment of liver disease: part 1. Altern Med Rev 1998;3:410-21.
[3] https://podyplomie.pl/medycyna/19299,wartosc-lekow-ochraniajacych-watrobe?page=2
[4] https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=2558
[5] http://www.wiml.waw.pl/obrazy/doc/2017/npz-cholesterol.pdf
[6] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
[7] https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/stluszczenie-watroby-czy-mam-sie-bac/#literatura
Materiał partnera
