Platyna – czym jest, skąd się bierze, jakie ma zastosowania i od czego zależy jej wartość?

0
1837
platyna
Platyna wydobywana jest zazwyczaj w postaci drobnych ziaren lub grudek, których masa nie przekracza zwykle dziesięciu kilogramów | fot.: stock.adobe.com

W XIX wieku korzystano z niej w celu podrabiania monet, a jej samorodki, jako całkowicie bezużyteczne, umieszczano w konstrukcjach budynków. Na szczęście dzisiaj znamy już właściwości platyny i możemy wykorzystywać ją na nieco bardziej adekwatne sposoby. Sprawdź co warto wiedzieć o jednym z najpopularniejszych metali szlachetnych.

Czym jest platyna?

Platyna jest metalem szlachetnym, który został odkryty w Kolumbii w 1735. Z początku metal ten uważano za bardzo mało istotny, o czym świadczy sama jego nazwa. Hiszpańskie słowo platina oznacza bowiem niewielkie sreberko, a to określenie miało podkreślać to jak bardzo mało warta jest platyna w stosunku do pożądanego srebra.

Platyna wydobywana jest zazwyczaj w postaci drobnych ziaren lub grudek, których masa nie przekracza zwykle dziesięciu kilogramów. Jest to wyjątkowo rzadki metal, który wydobywany jest w krajach takich jak Etiopia, Zimbabwe, Republika Południowej Afryki, Stany Zjednoczone czy Kanada.

Jakie są właściwości i zastosowanie platyny?

Platyna jest metalem, który charakteryzuje się wyjątkową twardością i wytrzymałością. Właśnie dlatego często używany jest do osadzania diamentów oraz innych cennych kamieni. Jej naturalnie biały kolor sprawia, że wyroby z platyny nie muszą być pokrywane dodatkową warstwą innych materiałów, za to na długo zachowują swój niezwykły blask. Chociaż jest metalem wyjątkowo gęstym, platyna z biegiem lat narażona jest na różnego rodzaju zabrudzenia czy mikrouszkodzenia. Z czasem można dostrzec, że pokrywa się charakterystycznym satynowym połyskiem, który nie stanowi jednak wady, a przez wielu jest efektem bardzo pożądanym. Jeżeli jednak nie jesteśmy na to gotowi, dawny blask jest bardzo łatwy do przywrócenia – wystarczy delikatnie przetrzeć platynowy wyrób za pomocą specjalnej szmatki.

Początkowo platyna stosowana była przede wszystkim w przemyśle chemicznym, jako metal odporny na działanie żrących substancji. Ogromne zapotrzebowanie na ten surowiec wykazuje branża motoryzacyjna, nieco mniejszy udział w jej wykorzystaniu należy do branży jubilerskiej. Platyna wykorzystywana jest także w medycynie – na przykład w niektórych rodzajach chemioterapii.

Kilka ciekawostek na temat platyny

Największym producentem platyny w skali światowej jest Republika Południowej Afryki, natomiast drugie miejsce w tej klasyfikacji należy do Rosji. Warto zauważyć, że metal ten jest jednym z głównych przedmiotów potencjalnego górnictwa kosmicznego. Coraz więcej mówi się o wydobywaniu jej z planetoid. Koszta potrzebnych do tego sond wydobywczych opiewają na ponad dwa i pół miliarda dolarów.

Platyna ma także symboliczne znaczenie w kulturze. W języku potocznym funkcjonuje powiedzenie „platynowa blondynka”, określające kobietę o bardzo jasnym kolorze włosów. Źródłem tego określenia jest nakręcony w 1931 roku film Franka Capry o tym samym tytule. Platynowe karty, czy płyty to symboliczne oznaczenia nagród lub środków płatniczych najwyższej klasy, które znacznie przekraczają wartość swoich złotych odpowiedników.

MDZ