Ullamaliztli, czyli krwawe początki piłkarskich sportów drużynowych

0
1560
boisko do Ulama
Boisko otoczone było murem oraz miejscem dla sędziów oraz widzów | fot.: stock.adobe.com

Początki gry w piłkę były dość krwawe, często kończyły się bowiem śmiercią uczestników. Przykład takiej brutalnej gry stanowi „Ullamaliztli”, czyli rytualna gra Azteków.

Wygląd boiska

Boisko do gry w Ullamalitzi nosiło nazwę „tlachtli” bądź „tlachco”. Kształtem najczęściej przypominało literkę „I”, było prostokątne. Boisko otoczone było murem oraz miejscem dla sędziów oraz widzów. Na murze zawieszało się dwa pierścienie, po jednym dla każdej drużyny.

Zasady gry w Ullamaliztli

Mecze polegały na podbijaniu piłki, wykonanej z utwardzonej gumy z soku mlecznego z drzewa chicle, biodrem bądź udem tak, aby przerzucić ją przez kamienny pierścień (niczym kosz w koszykówce, jednakże pierścienie ustawione były pionowo). Pierścienie takie zawieszone były na murze o wysokości około 4 metrów okalającym boisko do gry w Ullamaliztli. Pod żadnym pozorem zawodnik nie mógł dotknąć piłki dłońmi lub stopami, poza momentem, w którym wybierano miejsce, skąd nastąpi rzut. Jeśli chodzi o liczbę grających, najczęściej było to czterech zawodników.

Jeśli chodzi o strój zawodników, ubierali oni na siebie swoiste ochraniacze (na brody, policzki, uda, biodra oraz dłonie), które miały zapobiec złamaniom czy uszkodzeniom ciała, ze względu na fakt, iż materiał, z którego wykonana została piłka, był dość twardy i o raczej ostrej fakturze.

pierścień do gry w Ulama
Dokładne zasady punktacji nie zostały dokładnie poznane, lecz wiadomo, iż za wygraną uznawano chwilę przerzucenia piłki przez pierścień | fot.: stock.adobe.com

Kto mógł zostać zwycięzcą?

Jak można było wygrać w Ullamaliztli? Dokładne zasady punktacji nie zostały dokładnie poznane, lecz wiadomo, iż za wygraną uznawano chwilę przerzucenia piłki przez pierścień.  Stawkę w grze w Ullamaliztli z kolei, stanowiło często życie zawodników! Niektóre podania mówią, iż zabijano zawodników, którym udało się wygrać, a inne, że tych, którzy przegrali. Zwycięzców ścinano podobno w celu złożenia krwawej ofiary bogom.

Według pewnej legendy gra w Ullamaliztli miała symbolizować wyczyny Ixbalanque i Hunahpu, czyli braci bliźniaków, którzy mieli, grając w piłkę, walczyć ze złem z Podziemia.

Ullamaliztli – zwykła gra w piłkę czy też coś więcej?

Oprócz tego, iż gra była dosyć brutalna, Ullamaliztli stanowiło również część religijnych rytuałów Azteków. Przykładowo, boisko przypominało Aztekom niebiosa. Gra symbolizowała odwieczną walkę dnia oraz nocy, a tracona podczas rozgrywek krew zawodników pozwalać miała na ruch Słońca po niebie. Sama piłka z kolei, reprezentowała głowę osoby, którą miano po meczu złożyć w ofierze bogom.

Jeśli chodzi o znaczenie polityczne, gra w Ullamaliztli także była wówczas bardzo ważna dla ówcześnie rządzących. Czasami zdarzało się nawet, iż zwykły mecz pomiędzy dwoma plemionami mógł przekształcić się w krwawą bitwę z wieloma poległymi uczestnikami rozgrywek.

Ullamaliztli obecnie

W obecnych czasach nadal grywa się w Ullamaliztli, jednakże zasady gry różnią się od tej, którą znali dawni Aztekowie. Dzisiejsza wersja gry nazywana jest „Ulama”. Zawodnikami głównie są dzieci, chociaż zdarza się, iż grają w nią także kobiety. Co najistotniejsze, „Ulama” nie jest tak bardzo niebezpieczna, jak Ullamaliztli i nie wymaga krwawych ofiar.

OPI