Zapalenie jamy ustnej to problem, który dotyka dużej części populacji, zwłaszcza osób dorosłych. Zwykle manifestuje się w postaci zaczerwienienia i podrażnienia błony śluzowej. Z tego powodu zwykłe codziennie czynności takie jak mówienie, jedzenie oraz picie mogą sprawiać ból i dyskomfort. Przyczyna zapalenia nie jest znana, ale przyjmuje się, że to właśnie niedobory odporności mają największe znaczenie.
Jak wyglądają afty?
Afty to niewielkich rozmiarów owrzodzenia, pokryte białym nalotem i otoczone czerwoną obwódką zapalną. Wystąpienie afty poprzedza punktowe zaczerwienienie błony śluzowej, a następnie po 1-2 dniach pojawia się bolesne owrzodzenie. Afty mogą występować w grupach oraz przyjmować różne rozmiary – od 2 mm do ponad 1 cm. Lokalizują się głównie na podniebieniu miękkim, wewnętrznej powierzchni policzka, wargach, a nawet na języku. Zwykle afty goją się w przeciągu tygodnia i mogą nawracać kilka razy w roku.
Co sprzyja wystąpieniu zapalenia?
Przyczyny powstawania aft są niejasne, ale pod uwagę bierze się kilka czynników. Po pierwsze stres, który negatywnie wpływa na układ immunologiczny. Po drugie infekcje ogólnoustrojowe np. przeziębienie lub grypa, które również osłabiają działanie układu odpornościowego. Ponadto afty często występują w korelacji z nietolerancją pokarmową, która wywołana jest uczuleniem na alergeny zawarte w żywności. Poza tym do wystąpienia aft predysponują małe urazy na powierzchni błon śluzowych, które mogą powstać na skutek nieostrożnego szczotkowania zębów. Dodatkowo powstawaniu aft sprzyjają niedobory witaminy B12 oraz niektórych składników pokarmowych – żelaza czy kwasu foliowego. Na afty cierpią również pacjenci przewlekle przyjmujący chemioterapię, co powoduje znaczne spadki odporności.
Nawracające aftowe zapalenie
Afty występujące kilka razy w roku to niepokojące zjawisko, które nazwane zostało RAS (ang. reccurent aphthous stomatitis) i dotyczy 5-20% społeczeństwa. W tym przypadku stosuje się podział aft ze względu na rozmiar: małe, tzw. Mikulicza, duże, tzw. Suttona, oraz opryszczkopodobne. Pierwsze są najczęstsze i stanowią ponad 80% RAS – występują w postaci niewielkich zmian do 1 cm średnicy i goją się 7-10 dni, bez pozostawienia blizn. Afty duże osiągają rozmiary powyżej 1 cm i utrzymują się ok. 6 tygodni oraz mogą zostawiać blizny. Afty opryszczkopodobne mają niewielkie rozmiary (1-3 mm) oraz występują licznie. Mogą się łączyć i tworzyć rozległe owrzodzenia, gojące się nawet do 2 tygodni.
Jak postępować w przypadku zapalenia?
Aftowe zapalenie jamy ustnej można leczyć w różny sposób. Najczęściej leczenie skierowane jest przeciwko silnemu bólowi, który utrudnia codzienne funkcjonowanie. W tym celu stosować można Anaftin – żel, który tworzy na powierzchni zmiany warstwę ochronną i przynosi ulgę. Przydatne jest też płukanie jamy ustnej naparami z ziół rumianku i szałwii, które działają antyseptycznie i wspomagają gojenie owrzodzeń. Natomiast w ciężkich przypadkach zapalenia stosuje się leczenie ogólnoustrojowe z wykorzystaniem kortykosteroidów i innych silnych leków przeciwzapalnych.
Materiał partnera zewnętrznego
