Jąkanie się jest znane ludzkości od dawna, i w zasadzie nie jest niczym dziwnym. Ludzie borykający się z taką wadą wymowy są jednak często wyśmiewani.
Czym jest jąkanie?
Jest zaburzeniem mowy, polegające na powtarzaniu wyrazów w trakcie wypowiedzi, bądź przedłużanie samych dźwięków towarzyszących mowie. Może powodować wycofanie społeczne z powodu lęków przed kompromitacją. Jest wiele powodów, które powodują jąkanie się. Ludzie, którzy doświadczyli silnych przeżyć emocjonalnych, wręcz traumatycznych mogą zacząć się jąkać. Neurolodzy twierdzą, że zaburzenie mowy może być również skutkiem wypadku i uszkodzenia czaszki, a w konsekwencji mózgu. Często również zaczyna się już w okresie dzieciństwa, i tutaj najtrudniej określić co może być przyczyną.
Wskazówki dla rodzica, kiedy jąka się dziecko
Bardzo ważne jest, aby tłumaczyć dziecku, że każdy ma swój własny sposób mówienia. Nie jest niczym dziwnym, że akurat ono mówi w nieco dłuższy sposób, niż inne dzieci. Jednak szkoła i rówieśnicy mogą pogłębiać ten stan wyśmiewając się. Dobrze jest wtedy udać się do wychowawcy klasy i znaleźć wspólnie jakieś konstruktywne rozwiązanie. Wychowawca może również tłumaczyć dzieciom, że mogą w ten sposób pomóc – wysłuchując kolegę/koleżankę spokojnie do końca. Każde dziecko ma takie samo prawo – prawo swobodnej wypowiedzi.
Oczywiście praca z logopedą, częste wizyty oraz stosowanie się do wskazówek specjalisty jest wskazane. Wówczas istnieje duża szansa, że jąkanie w końcu ustąpi.
Zasady, których warto przestrzegać w kontakcie z jąkającym się dzieckiem
- Zawsze pozwolić dziecku wypowiedzieć się spokojnie do końca.
- Nie przerywać jego wypowiedzi.
- Nie kończyć wypowiedzi za niego (choć często ma się wrażenie, że w ten sposób pomaga się osobie, którą w naszych oczach „męczy się” z dokończeniem zdania – absolutnie nie!)
- Nie pozwalać też, aby ktoś kończył wypowiedź za dziecko.
- Zawsze dbać, aby rozmowy odbywały się w spokojnej atmosferze i uświadamiać, pokazywać dziecku, że jeśli zdarzy mu się zająkać – nic się złego nie dzieje.
Jąkający się dorośli
Obcując z taką osobą również dobrze pamiętać o kilku ważnych zasadach:
- Nie wyśmiewać sposobu, w jaki mówi. Powoduje to zdenerwowanie, i niestety większą trudność przy kontynuacji wypowiedzi.
- Również – jak w przypadku dziecka – nie przerywać, kiedy taka osoba mówi, nie dokańczać za nią.
- Zdobyć się na cierpliwość, pozwolić swobodnie dokończyć zaczęty wątek.
Każdy z nas oczekuje szacunku, dlaczego na szacunek ma nie zasługiwać osoba, której mowa powoduje większy problem? Należy przede wszystkim pamiętać, że przerywaniem wypowiedzi, nawet jeżeli jest ona długa, dłuższa niż powinna, a wypowiadający się ma trudność z dokończeniem zdania – szanujmy go, jak innego. Ma takie samo prawo wypowiedzi, jak każdy inny człowiek. Szanujmy się wzajemnie, a to jest gwarancją, że będzie nam się wszystkim żyło lepiej.
AKU
