Elektroniczny spis czynnych podatników VAT, czyli tak zwana biała lista, został wprowadzony ustawą od 1. września 2019 roku. Za pomocą tego systemu, podatnicy mogą odszukać informacje na temat swoich kontrahentów, w tym status podatnika czy rachunek bankowy.
Istota powołania i korzystanie z białej listy
Ustawa o VAT mówi, że szef Krajowej Administracji Skarbowej jest zobowiązany do prowadzenia wykazu podmiotów, których rejestracji lub wykreślenia nie dokonał naczelnik urzędu skarbowego oraz podmiotów, zarejestrowanych jako podatnicy VAT.
Istnieją dwa sposoby na weryfikację kontrahenta. Pierwszym jest użycie programu zewnętrznego, którym Ministerstwo Finansów udostępnia spis podatników. Natomiast drugą opcją jest skorzystanie z wyszukiwarki znajdującej się na stronie Ministerstwa Finansów. Należy w niej wpisać numer NIP, część nazwy, numer regon lub numer rachunku bankowego wyszukiwanego podatnika. Jako odpowiedź wyświetlane są pełne dane wyszukiwanego podmiotu, klucz elektroniczny, jako potwierdzenie wystosowania zapytania. System daje także możliwość wydrukowania potwierdzenia oraz uzyskanych danych. Weryfikacji każdego kontrahenta można dokonywać w dacie bieżącej lub przeszłej. Nie ma możliwości wyszukiwania z datą przyszłą.
Od początku 2020 roku, każdy przedsiębiorca, aby uniknąć sankcji związanych z brakiem weryfikacji kontrahenta, powinien:
- sprawdzać rachunki bankowe kontrahentów, z którymi dokonuje transakcji na kwotę 15 tysięcy złotych lub wyższych; szczególnie powinien mieć na uwadze tych, z którymi nawiązuje współpracę po raz pierwszy,
- w przypadku, gdy rachunek nie znajduje się w bazie danych, zweryfikować ten fakt z kontrahentem,
- jeśli wykonano przelew na niepodany w białej liście rachunek, należy w ciągu trzech dni zawiadomić urząd skarbowy właściwy dla sprzedawcy.
Przedsiębiorstwa, które dokonują sprzedaży na kwotę minimum 15 tysięcy złotych, są zobowiązane sprawdzić swoje dane na białej liście, a w szczególności podane numery kont. Brak konta lub zły numer naraża jego kontrahentów na sankcje a tym samym na obniżenie stopnia wiarygodności.
Konsekwencje związane z wprowadzeniem białej listy
Głównym założeniem wprowadzenia białej listy było ułatwienie weryfikacji przedsiębiorstw, aby uniknąć zawierania transakcji z nieistniejącymi podatnikami. Oprócz tego, należy dokładnie sprawdzać numery rachunków bankowych i tylko na podany rachunek można wykonać przelew.
Od początku 2020 roku, w przypadku wykonania płatności na inny rachunek i gdy sprzedawca nie uiści podatku z tej transakcji, kupujący odpowiada solidarnie wraz ze sprzedawcą za tą operację. Jednak istnieją dwa sposoby uchronienia się przed otrzymaniem sankcji:
- jeśli w ciągu trzech dni od wykonania przelewu poinformuje się właściwy dla sprzedawcy urząd skarbowy,
- podatnik dokonał opłaty za pomocą mechanizmu podzielonej płatności.
Biała lista podatników VAT ma ochronić przedsiębiorstwa przed nieuczciwymi sprzedawcami, którzy próbują wyłudzać podatek VAT. Jednak wiąże się z tym dodatkowa praca dla działu księgowości każdej firmy i bieżące monitorowanie wszystkich przychodzących do firmy faktur.
ADU
